Server Kürsü
Namaz Vakitleri

22 Cemâziye'l-Âhir 1446
23 December 2024
İmsak
06:47
Güneş
08:20
Öğle
13:08
İkindi
15:26
Akşam
17:47
Yatsı
19:14
Detaylı Arama

Allah’ı Nasıl İnkâr Edersiniz?

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

Tefsir Dersleri

Gurbet Sohbetleri

8 Zilka'de 1419 / 23.02.1999
Avustralya

İçerik

Hayatı ve Ölümü Veren Allah’tır

Hepiniz Ona Döndürüleceksiniz

Yerdekileri Sizin İçin Yarattı

İnsan Allah’a Kulluk İçin Yaratıldı

Göklerin Yaratılışı

Allah Her Şeyi Hakkıyla Bilir

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın yurtdışında bulunduğu zamanlarda, özellikle 7 Mayıs 1997 günü Türkiye’den ayrıldıktan sonra gurbet ellerde; Avustralya, Almanya, İsveç, İngiltere, Hollanda, ABD ve farklı ülkelerde yapmış oldukları sohbetlerdir.

Avustralya’da sabah ve yatsı namazından sonra, çeşitli camilerde yaptıkları hadis ve tefsir sohbetleri, İsveç’te son Ramazan ayı boyunca yaptıkları konuşmalar, aile eğitim toplantılarında yaptıkları konuşmalar ve konferanslardan oluşmaktadır.

Bu konuşmalar, Ak-Radyo’da “Gurbet Sohbetleri” adı altında yayımlanmıştır.
Hayatı ve Ölümü Veren Allah’tır, Hepiniz Ona Döndürüleceksiniz, Yerdekileri Sizin İçin Yarattı, İnsan | gibi konu başlıkları içeren dini sohbet.
Tümünü Göster
İzledim/Dinledim, Hediyemi Al Hata Bildir/Öneride Bulun

Allah’ı Nasıl İnkâr Edersiniz?

Prof. Dr. Mahmud Es'ad COŞAN

Tefsir Dersleri

Gurbet Sohbetleri

8 Zilka'de 1419 / 23.02.1999
Avustralya

İçerik

Hayatı ve Ölümü Veren Allah’tır

Hepiniz Ona Döndürüleceksiniz

Yerdekileri Sizin İçin Yarattı

İnsan Allah’a Kulluk İçin Yaratıldı

Göklerin Yaratılışı

Allah Her Şeyi Hakkıyla Bilir

Açıklama

Hocamız, Gönül dostumuz, Mürebbi'miz Prof. Dr. Mahmud Es’ad COŞAN’ın yurtdışında bulunduğu zamanlarda, özellikle 7 Mayıs 1997 günü Türkiye’den ayrıldıktan sonra gurbet ellerde; Avustralya, Almanya, İsveç, İngiltere, Hollanda, ABD ve farklı ülkelerde yapmış oldukları sohbetlerdir.

Avustralya’da sabah ve yatsı namazından sonra, çeşitli camilerde yaptıkları hadis ve tefsir sohbetleri, İsveç’te son Ramazan ayı boyunca yaptıkları konuşmalar, aile eğitim toplantılarında yaptıkları konuşmalar ve konferanslardan oluşmaktadır.

Bu konuşmalar, Ak-Radyo’da “Gurbet Sohbetleri” adı altında yayımlanmıştır.
Hayatı ve Ölümü Veren Allah’tır, Hepiniz Ona Döndürüleceksiniz, Yerdekileri Sizin İçin Yarattı, İnsan | gibi konu başlıkları içeren dini sohbet.
Tümünü Göster
İzledim/Dinledim, Hediyemi Al Hata Bildir/Öneride Bulun

Konuşma Metni

es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtühû! es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtühû!

 Allah'ın lütfu, ihsânı, ikrâmı hepinizin üzerine olsun!Allah'ın lütfu, ihsânı, ikrâmı hepinizin üzerine olsun! Rabbim Tebâreke ve Teâlâ hazretleri sizleri ve bizleri sevdiği kullar eylesin.Rabbim Tebâreke ve Teâlâ hazretleri sizleri ve bizleri sevdiği kullar eylesin. İki cihanın saadetine nâil eylesin. Dünyada da âhirette de aziz ve bahtiyar eylesin. İki cihanın saadetine nâil eylesin. Dünyada da âhirette de aziz ve bahtiyar eylesin.

 Tefsir sohbetlerimizde Bakara sûre-i şerîfesinin 28. ve 29. âyetlerine geldik. 28. âyet-i kerîme şöyle: Tefsir sohbetlerimizde Bakara sûre-i şerîfesinin 28. ve 29. âyetlerine geldik. 28. âyet-i kerîme şöyle:

Bismillâhirrahmânirrahîm. Keyfe tekfurûne billâhi ve küntüm emvâten fe-ahyâkümBismillâhirrahmânirrahîm.

Keyfe tekfurûne billâhi ve küntüm emvâten fe-ahyâküm sümme yümîtüküm sümme yuhyîküm sümme ileyhi turceûn. sümme yümîtüküm sümme yuhyîküm sümme ileyhi turceûn.

29. âyet-i kerîme de şöyle: Bismillâhirrahmânirrahîm. 29. âyet-i kerîme de şöyle:

Bismillâhirrahmânirrahîm.

Hüve'llezî haleka leküm mâ fi'l-ardı cemîan sümme'stevâ ile's-semâi fe-sevvâhünneHüve'llezî haleka leküm mâ fi'l-ardı cemîan sümme'stevâ ile's-semâi fe-sevvâhünne seb'a semâvât ve hüve bi-külli şey'in alîm. seb'a semâvât ve hüve bi-külli şey'in alîm.

Bu iki âyet-i kerîmeyi sohbetimin konusu yapmak istiyorum. Sıra ile gidiyoruz, buraya geldik.Bu iki âyet-i kerîmeyi sohbetimin konusu yapmak istiyorum. Sıra ile gidiyoruz, buraya geldik. Önce âyet-i kerîmelerin kısaca meâlini vereyim, ondan sonra kelimeleri üzerine açıklamaları yapayım. Önce âyet-i kerîmelerin kısaca meâlini vereyim, ondan sonra kelimeleri üzerine açıklamaları yapayım.

 Keyfe tekfurûne billâhi. "Sizler nasıl olur da Allah'a kâfir olursunuz, nankörlük edersiniz?Keyfe tekfurûne billâhi. "Sizler nasıl olur da Allah'a kâfir olursunuz, nankörlük edersiniz? Nasıl olur da Allah'ı inkâr edersiniz?"Nasıl olur da Allah'ı inkâr edersiniz?" Ve küntüm emvâten fe-ahyâküm. "Halbuki siz ölüler idiniz, O sizi diriltti."Ve küntüm emvâten fe-ahyâküm. "Halbuki siz ölüler idiniz, O sizi diriltti." Sümme yümîtüküm. "Sonra öldürecek." Sümme yuhyîküm. "Sonra yine diriltecek."Sümme yümîtüküm. "Sonra öldürecek." Sümme yuhyîküm. "Sonra yine diriltecek." Sümme ileyhi turceûn. "Sonra hepiniz O'na döndürüleceksiniz." Sümme ileyhi turceûn. "Sonra hepiniz O'na döndürüleceksiniz."

 Ondan sonraki âyet-i kerîmede de; Hüve'llezî. "O ki, o Allah ki..." Haleka leküm. "Sizin için yarattı."Ondan sonraki âyet-i kerîmede de;

Hüve'llezî. "O ki, o Allah ki..." Haleka leküm. "Sizin için yarattı." Mâ fi'l-ardı cemîâ. "Yerde ne varsa hepsini toplu olarak sizin için yarattı."Mâ fi'l-ardı cemîâ. "Yerde ne varsa hepsini toplu olarak sizin için yarattı." Sümme'stevâ ile's-semâ'. "Sonra semaya yöneldi, istivâ eyledi, teveccüh eyledi, inâyet eyledi." Sümme'stevâ ile's-semâ'. "Sonra semaya yöneldi, istivâ eyledi, teveccüh eyledi, inâyet eyledi." Fe-sevvâhünne seb'a semâvât. "Onları yedi sema hâlinde nizama koydu, düzenledi, tesviye eyledi." Fe-sevvâhünne seb'a semâvât. "Onları yedi sema hâlinde nizama koydu, düzenledi, tesviye eyledi." Ve hüve bi-külli şey'in alîm. "O her şeyi hakkıyla en iyi, tam bilicidir, bilendir." Ve hüve bi-külli şey'in alîm. "O her şeyi hakkıyla en iyi, tam bilicidir, bilendir."

28. âyet-i kerîme keyfe soru edatıyla başlıyor. Keyfe, "Nasıl?' demek. Soru edatı bu.28. âyet-i kerîme keyfe soru edatıyla başlıyor. Keyfe, "Nasıl?' demek. Soru edatı bu. Keyfe tekfurûn? "Sizler nasıl kâfir olursunuz, nasıl Allah'a nankörlük edersiniz,Keyfe tekfurûn? "Sizler nasıl kâfir olursunuz, nasıl Allah'a nankörlük edersiniz, nasıl Allah'ı inkâr edersiniz? Allah'a karşı inkâr yoluna nasıl saparsınız?"nasıl Allah'ı inkâr edersiniz? Allah'a karşı inkâr yoluna nasıl saparsınız?" Keyfe kelimesini "Keyfim yerinde, getir bakalım bir keyif kahvesi, içelim." gibiKeyfe kelimesini "Keyfim yerinde, getir bakalım bir keyif kahvesi, içelim." gibi Türkçe'deki "keyif" mânasıyla anlamamak lazım. Keyfe, soru edatı.Türkçe'deki "keyif" mânasıyla anlamamak lazım. Keyfe, soru edatı. Bir de sonuna -iyyet getirildiği zaman, sun'î bir mastar mânası meydana geldiğinden, Bir de sonuna -iyyet getirildiği zaman, sun'î bir mastar mânası meydana geldiğinden, mastar-ı ca'li diyorlar, "keyfiyet" diyoruz, yani bir şeyin nasıllığı, nasıl olduğumastar-ı ca'li diyorlar, "keyfiyet" diyoruz, yani bir şeyin nasıllığı, nasıl olduğu mânasına..."Bu işin keyfiyeti nedir?"mânasına..."Bu işin keyfiyeti nedir?" Yani nasıllığı, nasıl olduğunu merak ettiği zaman... [İşte] keyfiyet o. Yani nasıllığı, nasıl olduğunu merak ettiği zaman... [İşte] keyfiyet o.

 Keyfe tekfurûne billâhi. "Nasıl Allah'a küfür edersiniz?"Keyfe tekfurûne billâhi. "Nasıl Allah'a küfür edersiniz?" Küfür etmek, "ağızlarından sövüp saymak, sebbetmek" mânasına değil; Küfür etmek, "ağızlarından sövüp saymak, sebbetmek" mânasına değil; "Nasıl kâfir olursunuz, nankörlük edersiniz, inkâr yoluna nasıl saparsınız?" mânasına."Nasıl kâfir olursunuz, nankörlük edersiniz, inkâr yoluna nasıl saparsınız?" mânasına. Bu bir soru edatı; ama azarlamak için. Olmaması gerektiğini ifade etmek için sorulan soru şekli.Bu bir soru edatı; ama azarlamak için. Olmaması gerektiğini ifade etmek için sorulan soru şekli. Buna istifhâm-ı inkârî veya istifhâm-ı istinkâri derler.Buna istifhâm-ı inkârî veya istifhâm-ı istinkâri derler. "Sen bunu nasıl yaparsın?" Yani "Yapmaman lazım." mânasına. "Siz nasıl olur da...""Sen bunu nasıl yaparsın?" Yani "Yapmaman lazım." mânasına.

"Siz nasıl olur da..." Tabii "siz" diye hitap ediyor; ama mü'minlere değil.Tabii "siz" diye hitap ediyor; ama mü'minlere değil. Kimler kâfir oluyorsa, kimler inkâr ediyorsa, hitap onlara... "Sizi gidiler sizi!.. Sizi mendeburlar sizi!..Kimler kâfir oluyorsa, kimler inkâr ediyorsa, hitap onlara... "Sizi gidiler sizi!.. Sizi mendeburlar sizi!.. Nasıl olur da kâfir olursunuz? Nasıl olur da Allah'ın varlığına birliğine iman getirmezsiniz?Nasıl olur da kâfir olursunuz? Nasıl olur da Allah'ın varlığına birliğine iman getirmezsiniz? Öyle şey olmaz!" demek. Yani soru bu makamda kullanılmış. Öyle şey olmaz!" demek. Yani soru bu makamda kullanılmış.

 Ve küntüm emvâten fe-ahyâküm. "Siz emvât idiniz..."Ve küntüm emvâten fe-ahyâküm. "Siz emvât idiniz..." Emvât, meyyit kelimesinin çoğulu, "Ölüler idiniz." Fe-ahyâküm.Emvât, meyyit kelimesinin çoğulu, "Ölüler idiniz." Fe-ahyâküm. "O Allah size hayat verdi, [sizi] diriltti.""O Allah size hayat verdi, [sizi] diriltti." Bu 'ölüler'den maksat [nedir?] Hayata gelmeden önce insanların durumu neydi? Bu 'ölüler'den maksat [nedir?] Hayata gelmeden önce insanların durumu neydi? Sen, ben, o, bütün insanlar; acaba doğmadan evvel durumları neydi? Yoktu.Sen, ben, o, bütün insanlar; acaba doğmadan evvel durumları neydi?

Yoktu. Şu andaki durumuna göre adem, yokluk içindeydi.Şu andaki durumuna göre adem, yokluk içindeydi. Belki bu âlemi, o evvelki hâli bilmediğimiz için tam "yok" sözü de yakışmıyor.Belki bu âlemi, o evvelki hâli bilmediğimiz için tam "yok" sözü de yakışmıyor. Çünkü bir çeşit varlık ama hayata gelmeden önceki bir varlık...Çünkü bir çeşit varlık ama hayata gelmeden önceki bir varlık... Onun için âyet-i kerîme "ölüler" diyor, yani "Siz yoktunuz." demiyor. Onun için âyet-i kerîme "ölüler" diyor, yani "Siz yoktunuz." demiyor. Ama nasıl ölü de karşımızda vardır ama ruhu gitmiştir;Ama nasıl ölü de karşımızda vardır ama ruhu gitmiştir; ruhu gidince cesedin kıymeti yok, ona meyyit diyoruz, "ölü" diyoruz.ruhu gidince cesedin kıymeti yok, ona meyyit diyoruz, "ölü" diyoruz. İnsanlar hayata gelmeden önce onların hayata gelmesini sağlayacak şartlarla beraber bir şeyler var.İnsanlar hayata gelmeden önce onların hayata gelmesini sağlayacak şartlarla beraber bir şeyler var. O insanı hazırlayan bir şeyler var ama ruh yok... O insanı hazırlayan bir şeyler var ama ruh yok... O hayatı verdikten sonraki heyet bir araya gelmiş değil. Başka bir şey. O hayatı verdikten sonraki heyet bir araya gelmiş değil. Başka bir şey. Ama o hayatı hazırlayan emâreler de var. Onun için emvâten diye buyurulmuş.Ama o hayatı hazırlayan emâreler de var. Onun için emvâten diye buyurulmuş. Yani "Ruhsuz ceset gibiydiniz. Maddeniz vardı ama ruhunuz yoktu." Yani "Ruhsuz ceset gibiydiniz. Maddeniz vardı ama ruhunuz yoktu."

Fe-ahyâküm "Allahu Teâlâ hazretleri sizi diriltti."Fe-ahyâküm "Allahu Teâlâ hazretleri sizi diriltti." Ölüyken, maddeler perakende, parça parça iken birleştirdi, terkib eyledi ve sizi insan hâline getirdi,Ölüyken, maddeler perakende, parça parça iken birleştirdi, terkib eyledi ve sizi insan hâline getirdi, hayat verdi, doğdunuz, hayata geldiniz." Tabii bu "Ölüydünüz, size hayat verdi." ibaresi,hayat verdi, doğdunuz, hayata geldiniz." Tabii bu "Ölüydünüz, size hayat verdi." ibaresi, "Nasıl olur da kâfir olursunuz?"un arkasından geliyor."Nasıl olur da kâfir olursunuz?"un arkasından geliyor. "Ey kâfirler, ey münafıklar, ey fâsıklar, fâcirler! Siz Allah'a inanmıyorsunuz, nankörlük ediyorsunuz, "Ey kâfirler, ey münafıklar, ey fâsıklar, fâcirler! Siz Allah'a inanmıyorsunuz, nankörlük ediyorsunuz, kâfirlik ediyorsunuz; ama söyleyin bakalım, kendi kendinizi siz mi yarattınız?" denmiş oluyor. kâfirlik ediyorsunuz; ama söyleyin bakalım, kendi kendinizi siz mi yarattınız?" denmiş oluyor.

Bir bebek; daha etrafını görmüyor, konuşamıyor, gözleri kapalı, kıpırdayamıyor.Bir bebek; daha etrafını görmüyor, konuşamıyor, gözleri kapalı, kıpırdayamıyor. Kendisine yarayan hiçbir şeyi yok. Onun kendisini yaratması mümkün mü? Değil.Kendisine yarayan hiçbir şeyi yok. Onun kendisini yaratması mümkün mü?

Değil. "Annesinden babasından oldu." diyoruz; ama geriye doğru gidelim bakalım..."Annesinden babasından oldu." diyoruz; ama geriye doğru gidelim bakalım... Bir insanın yaratılması kendisinden değil. Yaratıcı sen misin? Bir insanın yaratılması kendisinden değil. Yaratıcı sen misin?

Değilsin, yaratılmışsın, kesin olarak ortada...Değilsin, yaratılmışsın, kesin olarak ortada... Kişinin, insanın yaratılmış mahluk olduğu, yaratılmış olduğu ortada.Kişinin, insanın yaratılmış mahluk olduğu, yaratılmış olduğu ortada. O halde, bu hayat nasıl meydana geldi? Bu muazzam bir olay...O halde, bu hayat nasıl meydana geldi?

Bu muazzam bir olay... Bir sürü çeşitli malzemeyi bir araya getir, depo olur, bir süpermarket gibi olur.Bir sürü çeşitli malzemeyi bir araya getir, depo olur, bir süpermarket gibi olur. Her şey var; ama onların böyle bir canlı mahluk hâline gelmesi, etin, sinirin, Her şey var; ama onların böyle bir canlı mahluk hâline gelmesi, etin, sinirin, kemiğin vesairenin oluşması çok muazzam bir şey.kemiğin vesairenin oluşması çok muazzam bir şey. İnsan bir muazzam yaratık, muhteşem yaratık, muhteşem bir terkib...İnsan bir muazzam yaratık, muhteşem yaratık, muhteşem bir terkib... İçinde birbirinden haberli habersiz bir sürü ayrı küçük canlı olan,İçinde birbirinden haberli habersiz bir sürü ayrı küçük canlı olan, o küçük canlılar da birtakım cansız maddelerden meydana gelmiş olan,o küçük canlılar da birtakım cansız maddelerden meydana gelmiş olan, bir muazzam terkib ki muhteşem bir şey... bir muazzam terkib ki muhteşem bir şey...

 "Bunun yapılması bizden olmadığına göre, senden olmadığına göre; ey kâfir, ey fâsık,"Bunun yapılması bizden olmadığına göre, senden olmadığına göre; ey kâfir, ey fâsık, ey zalim, sen nasıl olur da Allah'a kâfir olursun?ey zalim, sen nasıl olur da Allah'a kâfir olursun? Bu hayatı düşünsene!" diye tevbih, azarlama sorusu ile başlıyor. Bu hayatı düşünsene!" diye tevbih, azarlama sorusu ile başlıyor. Hemen ölümü hatırlatıyor; sen hayatı kendi kendine vermedin,Hemen ölümü hatırlatıyor; sen hayatı kendi kendine vermedin, verilmiş hayatı bile kendin koruyamıyorsun. Bir zaman geliyor, ne oluyor? İnsan ölüyor. verilmiş hayatı bile kendin koruyamıyorsun. Bir zaman geliyor, ne oluyor?

İnsan ölüyor.

Sümme yümîtüküm. "Sonra bak, Allah sizi öldürecek."Sümme yümîtüküm. "Sonra bak, Allah sizi öldürecek." Şu anda yaşıyorsanız bile öldürüyor. Şu anda yaşıyorsanız bile öldürüyor. Çevrenizdeki yakınları, akrabaları, dostları, insanları, başka canlıları görüyorsunuz;Çevrenizdeki yakınları, akrabaları, dostları, insanları, başka canlıları görüyorsunuz; öldürüyor işte... Yümîtüküm. "Sizi de öyle öldürür, öldürecek." öldürüyor işte... Yümîtüküm. "Sizi de öyle öldürür, öldürecek."

Hayat bir mühim olay, çok muhteşem bir olay, çok büyük bir olay,Hayat bir mühim olay, çok muhteşem bir olay, çok büyük bir olay, çok büyük bir mucize, çok şâhâne bir olay! Ondan sonra da ölüm var. Yani insanlar tekrar ölecek.çok büyük bir mucize, çok şâhâne bir olay! Ondan sonra da ölüm var. Yani insanlar tekrar ölecek. O da kesin. Çünkü etrafımızda yaşayanların birer birer öldüğünü görünceO da kesin. Çünkü etrafımızda yaşayanların birer birer öldüğünü görünce sıranın bir gün kendisine de geleceğini herkes biliyor.sıranın bir gün kendisine de geleceğini herkes biliyor. Hiç münakaşa edilmesi mümkün olmayan kesin olaylardan, hakikatlardan birisi de ölüm.Hiç münakaşa edilmesi mümkün olmayan kesin olaylardan, hakikatlardan birisi de ölüm. Çok kesin bir hakikat; herkes ölecek. O halde ey kâfirler, fâsıklar, fâcirler;Çok kesin bir hakikat; herkes ölecek.

O halde ey kâfirler, fâsıklar, fâcirler; şimdi nasıl hayatta olduğunuzu da düşünün, bir zaman gelip öleceğinizi de düşünün! Öleceksiniz.şimdi nasıl hayatta olduğunuzu da düşünün, bir zaman gelip öleceğinizi de düşünün! Öleceksiniz. Öldürülüyor, bakın etrafınızdaki insanların hayatları ellerinden alınıyor, toprağa gömülüyor,Öldürülüyor, bakın etrafınızdaki insanların hayatları ellerinden alınıyor, toprağa gömülüyor, canları kayboluyor. Canlar bedenleri terkediyor, ruhlar gidiyor. Bu ölüm de çok mühim bir olay...canları kayboluyor. Canlar bedenleri terkediyor, ruhlar gidiyor. Bu ölüm de çok mühim bir olay... O öldürme işi de sizin işiniz değil...O öldürme işi de sizin işiniz değil... Yaşatmak için var gücünüzle masraf ediyorsunuz, doktorlar toplanıyor, cihanın tabipleri, doktorları,Yaşatmak için var gücünüzle masraf ediyorsunuz, doktorlar toplanıyor, cihanın tabipleri, doktorları, hekimleri toplanıyor da istedikleri bir insanı bir müddet daha yaşatmaya güçleri yetmiyor;hekimleri toplanıyor da istedikleri bir insanı bir müddet daha yaşatmaya güçleri yetmiyor; "Maalesef elimizden gelmedi, bizim yapabileceğimiz bu kadar..." diye gönderiyorlar. "Maalesef elimizden gelmedi, bizim yapabileceğimiz bu kadar..." diye gönderiyorlar.

Ürdün kralını ne yaptılar? Kral, melik, hükümdar Amerika'ya gitti.Ürdün kralını ne yaptılar?

Kral, melik, hükümdar Amerika'ya gitti. Tedavi gördü, tedavi gördü, tedavi gördü... Tedavi gördü, tedavi gördü, tedavi gördü... Para var, her türlü imkân var, devlet imkânı var, kendisinin kişisel zenginliği var.Para var, her türlü imkân var, devlet imkânı var, kendisinin kişisel zenginliği var. Ama gönderdiler; "Bizim yapacağımız bir şey yok." dediler. Uçaktan indi.Ama gönderdiler; "Bizim yapacağımız bir şey yok." dediler. Uçaktan indi. İnişini televizyondan seyrettim, inişindeki yüzünün hâli canlı cenaze... İnişini televizyondan seyrettim, inişindeki yüzünün hâli canlı cenaze... Böyle bir tebessümü var, korkunç acı bir tebessüm... Öldü. Böyle bir tebessümü var, korkunç acı bir tebessüm... Öldü.

Kral da olsa, o kadar ihtimam da gösterseler, herkes ölüyor, ölecek. Bu da çok mühim bir olay.Kral da olsa, o kadar ihtimam da gösterseler, herkes ölüyor, ölecek. Bu da çok mühim bir olay. Bunu da yapan Allah... Bunu da siz yapmadığınıza göre sizin dışınızda bir olay.Bunu da yapan Allah... Bunu da siz yapmadığınıza göre sizin dışınızda bir olay. Hayatı size bahşeden Allah, bir zaman sonra alıyor, alacak; bu da kesin... Hayatı size bahşeden Allah, bir zaman sonra alıyor, alacak; bu da kesin... Çünkü aldığını da gözünüzün önünde görüyorsunuz.Çünkü aldığını da gözünüzün önünde görüyorsunuz. "Alamaz, almıyor, yapamaz!" da diyemezsiniz. İşte oluyor. Diriltme de çevrenizde görülüyor."Alamaz, almıyor, yapamaz!" da diyemezsiniz. İşte oluyor. Diriltme de çevrenizde görülüyor. Her an, her yerde tabiatta, bağda, bahçede, evde, her yerde görülüyor. Her an, her yerde tabiatta, bağda, bahçede, evde, her yerde görülüyor. Yeni bir oluşum, yeni bir doğuş, yeni bir hayat, her zaman hayretler içinde müşahede ettiğimiz bir şey...Yeni bir oluşum, yeni bir doğuş, yeni bir hayat, her zaman hayretler içinde müşahede ettiğimiz bir şey... Çocukları düğün dernek evlendiriyorusunuz, bir sene sonra kucağında bebekle geliyor. Çocukları düğün dernek evlendiriyorusunuz, bir sene sonra kucağında bebekle geliyor.

Bizim burada, Avustralya'da bir kardeşimiz yarın Türkiye'ye gidecek. "Niye gidiyorsun?" dedim. Bizim burada, Avustralya'da bir kardeşimiz yarın Türkiye'ye gidecek.

"Niye gidiyorsun?" dedim.

"Hacca gideceğim ama önce Türkiye'ye gideceğim." "Niye?" "Hacca gideceğim ama önce Türkiye'ye gideceğim."

"Niye?"

 "Çünkü Hocam, biz Avustralya'ya iki kişi geldik hanımla beraber, şimdi yedi kişi olduk..." "Çünkü Hocam, biz Avustralya'ya iki kişi geldik hanımla beraber, şimdi yedi kişi olduk..."

Yani beş çocukları olmuş. Ne olacak? Yani beş çocukları olmuş. Ne olacak?

Tabii onları anneleri, babaları, dedeler, nineler görmek istedikleri için Türkiye'ye gidiyorlar.Tabii onları anneleri, babaları, dedeler, nineler görmek istedikleri için Türkiye'ye gidiyorlar. İşte bak, muhteşem bir olay... Yedi kişiyle birden görmek. İşte bak, muhteşem bir olay... Yedi kişiyle birden görmek. Beş sene görmeyip, altı sene görmeyip, şu kadar sene görmeyip de o kadar kalabalık görmek...Beş sene görmeyip, altı sene görmeyip, şu kadar sene görmeyip de o kadar kalabalık görmek... İşte bu hayatı veren Allah. Ondan sonra da canlıların bir kısmını vadesi yetince öldürüyor.İşte bu hayatı veren Allah.

Ondan sonra da canlıların bir kısmını vadesi yetince öldürüyor. Hikmetini kendisi bilir, ne sebeple olursa, kimisini yaşatıyor yıllarca; Hikmetini kendisi bilir, ne sebeple olursa, kimisini yaşatıyor yıllarca; torunları ölüyor, dede sağ kalıyor. Sırayla da değil...torunları ölüyor, dede sağ kalıyor. Sırayla da değil... Pehlivanlar ölüyor, doktorlar ölüyor, hastalar sağ kalıyor, cılızlar sağ kalıyor. Allah'ın hikmeti...Pehlivanlar ölüyor, doktorlar ölüyor, hastalar sağ kalıyor, cılızlar sağ kalıyor. Allah'ın hikmeti... Yani akla sığan bir şey değil. Hayat Allah'ın bir nimeti. Şairin sözü ne kadar güzel: Yani akla sığan bir şey değil. Hayat Allah'ın bir nimeti. Şairin sözü ne kadar güzel:

 Vücûd cûd-u ilâhi, hayât bahş-i kadîm. Vücûd cûd-u ilâhi, hayât bahş-i kadîm.

"Vücut yani varlık, insanın var oluşu Allah'ın bir cömertliğinin eseri." "Vücut yani varlık, insanın var oluşu Allah'ın bir cömertliğinin eseri."

Her türlü nimeti toplamış, terkip etmiş.Her türlü nimeti toplamış, terkip etmiş. Vücut yani varlık, kişinin varlığı ve etrafındaki kâinâtın varlığı meydana gelmiş. Vücut yani varlık, kişinin varlığı ve etrafındaki kâinâtın varlığı meydana gelmiş.

"Hayat da kadîm olan Allah'ın bahşı, ya da Allah'ın kadîm zamanda"Hayat da kadîm olan Allah'ın bahşı, ya da Allah'ın kadîm zamanda takdiri eseri olarak lütfettiği bir olay." Şimdi bu hayat verme olayı...takdiri eseri olarak lütfettiği bir olay."

Şimdi bu hayat verme olayı... Doğumlar varken, oluşumlar varken, tohum koca ağaç oluyorken, iki kişi evlenip deDoğumlar varken, oluşumlar varken, tohum koca ağaç oluyorken, iki kişi evlenip de ondan sonra sekiz-dokuz çocuk sahibi oluyorken, çevremizde binlerce olay görüyoruz. ondan sonra sekiz-dokuz çocuk sahibi oluyorken, çevremizde binlerce olay görüyoruz. Bir kısmını da doktorların anlatmasıyla, kitaplardan nasıl olduğunu da hayretler içinde öğreniyoruz,Bir kısmını da doktorların anlatmasıyla, kitaplardan nasıl olduğunu da hayretler içinde öğreniyoruz, hayran kalıyoruz; muazzam olaylar... hayran kalıyoruz; muazzam olaylar...

"Siz nasıl inkâr edersiniz Allah'ı? Nasıl kâfir olursunuz? Nasıl imana gelmezsiniz?" "Siz nasıl inkâr edersiniz Allah'ı? Nasıl kâfir olursunuz? Nasıl imana gelmezsiniz?"

 Sümme yuhyîküm. Bir sümme daha var arkasından... Sümme yuhyîküm. Bir sümme daha var arkasından... Evet, öldürecek, tamam, şu anda yaşıyorsunuz; sonra öleceksiniz. "Beni tehdit etme!" Evet, öldürecek, tamam, şu anda yaşıyorsunuz; sonra öleceksiniz.

"Beni tehdit etme!"

Tehdit filan değil, gerçek bu; herkes ölecek! Ondan sonra, sümme yuhyîküm tekrar Allah diriltecek. Tehdit filan değil, gerçek bu; herkes ölecek! Ondan sonra, sümme yuhyîküm tekrar Allah diriltecek.

Sümme ileyhi turceûn. "Sonra hepiniz O'na yani Allah'a döndürüleceksiniz." Sümme ileyhi turceûn. "Sonra hepiniz O'na yani Allah'a döndürüleceksiniz."

 Aziz ve muhterem kardeşlerim! Bu iki defa diriltmek, öldürmek olayları, varlığa gelmek,Aziz ve muhterem kardeşlerim!

Bu iki defa diriltmek, öldürmek olayları, varlığa gelmek, ondan evvel insanların ölü gibi olması, yani Cenâb-ı Hakk'ın ilminde, kudretinde varondan evvel insanların ölü gibi olması, yani Cenâb-ı Hakk'ın ilminde, kudretinde var ama henüz meydana gelmemiş, sonra hayata geliyor. Bir ölüm, bir hayat... Ondan sonra ölüyor. ama henüz meydana gelmemiş, sonra hayata geliyor. Bir ölüm, bir hayat... Ondan sonra ölüyor. İnsanın eceli geldiği zaman bu dünyayı terketmesi, irtihal etmesi ikinci ölüm.İnsanın eceli geldiği zaman bu dünyayı terketmesi, irtihal etmesi ikinci ölüm. Ondan sonra tekrar dirilecek. Ve'l-ba'sü ba'de'l-mevti hakkun.Ondan sonra tekrar dirilecek. Ve'l-ba'sü ba'de'l-mevti hakkun. "Öldükten sonra dirilmek haktır." Bu da çok önemli... "Öldükten sonra dirilmek haktır." Bu da çok önemli...

Bunu bilip duran insan Allah'ı nasıl inkâr eder? Niye titremez? Niye ödü patlamaz?Bunu bilip duran insan Allah'ı nasıl inkâr eder? Niye titremez? Niye ödü patlamaz? O ileride tekrar dirilecek, Allah'ın huzuruna çıkacak; utanmaz mı, utanmayacak mı, O ileride tekrar dirilecek, Allah'ın huzuruna çıkacak; utanmaz mı, utanmayacak mı, mahcup olmayacak mı, pişman olmayacak mı, perişan olmayacak mı, mahvolmayacak mı,mahcup olmayacak mı, pişman olmayacak mı, perişan olmayacak mı, mahvolmayacak mı, hüsrana düşmeyecek mi, hâib ve hâsir olmayacak mı? Olacak. hüsrana düşmeyecek mi, hâib ve hâsir olmayacak mı?

Olacak.

İşte o tekrar dirilme, o da olacak ve herkes Allah'ın huzuruna, Allah'a döndürülecek, O'na varacak.İşte o tekrar dirilme, o da olacak ve herkes Allah'ın huzuruna, Allah'a döndürülecek, O'na varacak. Dünyada yaşıyor, istediği yere gidiyor, istediği işi yapıyor, istediği günahı işliyor,Dünyada yaşıyor, istediği yere gidiyor, istediği işi yapıyor, istediği günahı işliyor, zevk sürüyor, safa sürüyor, kan içiyor, zulmediyor; ama ölecek. zevk sürüyor, safa sürüyor, kan içiyor, zulmediyor; ama ölecek.

Bazı müfessirler bu sümme yuhyîküm, öldükten sonra dirilmeyi kabir hayatı diye açıklamışlar.Bazı müfessirler bu sümme yuhyîküm, öldükten sonra dirilmeyi kabir hayatı diye açıklamışlar. Kabirde de hani insanlar dirilecek, sorgu sual olacak. Kabirde bir hayat var.Kabirde de hani insanlar dirilecek, sorgu sual olacak. Kabirde bir hayat var. Mesela, Peygamber Efendimiz ziyaret ediliyor, selam verilince selâmı iade ediyor, selamları tebellüğ ediyor. Mesela, Peygamber Efendimiz ziyaret ediliyor, selam verilince selâmı iade ediyor, selamları tebellüğ ediyor. Bazı alimler kabir hayatı diye açıklamış, o kanaati ileri sürmüş. Bazı alimler kabir hayatı diye açıklamış, o kanaati ileri sürmüş.

Bazıları da; "İsrafil aleyhisselâm'ın sûra üfürmesinden sonra ölülerin kabirden kalkıpBazıları da; "İsrafil aleyhisselâm'ın sûra üfürmesinden sonra ölülerin kabirden kalkıp mahşer yerine toplanması" diyesümme yuhyîküm "Sonra sizi diriltecek." ibaresini izah etmişler. mahşer yerine toplanması" diyesümme yuhyîküm "Sonra sizi diriltecek." ibaresini izah etmişler.

Demek ki, Sümme ileyhi turceûn. "Hepiniz sonuç itibariyle, istese de istemese de, diretse de,Demek ki, Sümme ileyhi turceûn. "Hepiniz sonuç itibariyle, istese de istemese de, diretse de, ayak diretse de, sevdiği kul olarak da olsa, sevmediği kul olarak da olsa Allah'a döndürüleceksiniz." ayak diretse de, sevdiği kul olarak da olsa, sevmediği kul olarak da olsa Allah'a döndürüleceksiniz."

 Dönünce ne olacak? Fe-men ya'mel miskâle zerretin hayran yerahû.Dönünce ne olacak?

Fe-men ya'mel miskâle zerretin hayran yerahû. "Bir toz zerresinin ağırlığı kadar iyilik işlemiş olan, hayır işlemiş olan onun mükâfatını görecek." "Bir toz zerresinin ağırlığı kadar iyilik işlemiş olan, hayır işlemiş olan onun mükâfatını görecek."

Ve men ya'mel miskâle zerretin şerran yerahû.Ve men ya'mel miskâle zerretin şerran yerahû. "Bir toz ağırlığı kadar şer işlemiş olan da onun hesabını verecek, cezasını çekecek." "Bir toz ağırlığı kadar şer işlemiş olan da onun hesabını verecek, cezasını çekecek."

Tabii mükâfatı alanlar, âhirette ebedî saadete erenler "elhamdülillah" diyecekler. Tabii mükâfatı alanlar, âhirette ebedî saadete erenler "elhamdülillah" diyecekler.

Ve kâlü'l-hamdü lillâhi'llezî ezhebe anne'l-hazen inne rabbenâ le-ğafûrun şekûr. Ve kâlü'l-hamdü lillâhi'llezî ezhebe anne'l-hazen inne rabbenâ le-ğafûrun şekûr.

Vesîka'llezîne't-tekav rabbehüm ilel-cenneti zümerâVesîka'llezîne't-tekav rabbehüm ilel-cenneti zümerâ hattâ izâ câûhâ ve fütihat ebvâbühâhattâ izâ câûhâ ve fütihat ebvâbühâ ve kâle lehüm hazenetühâ selâmun aleyküm tıbtüm fedhulûhâ hâlidîn. ve kâle lehüm hazenetühâ selâmun aleyküm tıbtüm fedhulûhâ hâlidîn.

Ve kâlü'l-hamdü lillâhi'llezi sadakanâ va'dehû. Ve kâlü'l-hamdü lillâhi'llezi sadakanâ va'dehû.

Bu âyet-i kerîmeleri niçin okuyorum? Bu âyet-i kerîmeleri niçin okuyorum?

Hamd edecekler, şükredecekler, "elhamdülillah diyecekler, o korkulardan kurtulup,Hamd edecekler, şükredecekler, "elhamdülillah diyecekler, o korkulardan kurtulup, cennete girecekler. İşte akıllı insan bu uzak istikbali görüp ona göre tedbir alır. cennete girecekler. İşte akıllı insan bu uzak istikbali görüp ona göre tedbir alır.

Bu âyet-i kerîme muhteşem; gözümüzün önünden gitmemesi gereken,Bu âyet-i kerîme muhteşem; gözümüzün önünden gitmemesi gereken, güzel levhasını yazıp karşımıza koymamız, güzel levhasını yazıp karşımıza koymamız, kartların üstüne basıp herkese göndermemiz gereken bir âyet-i kerîme. kartların üstüne basıp herkese göndermemiz gereken bir âyet-i kerîme.

Keyfe tekfurûne billâhi ve küntüm emvâten fe-ahyâküm.Keyfe tekfurûne billâhi ve küntüm emvâten fe-ahyâküm. "Size hayat vermiş olan o Allah'ı nasıl inkâr edersiniz?!"Size hayat vermiş olan o Allah'ı nasıl inkâr edersiniz?! Sonra O sizi öldürecek, sonra tekrar diriltecek, O'nun huzuruna varacaksınız." Sonra O sizi öldürecek, sonra tekrar diriltecek, O'nun huzuruna varacaksınız."

"Orada onun hesabını veremezseniz, cehennemlik olursanız ne kadar üzüleceksiniz."Orada onun hesabını veremezseniz, cehennemlik olursanız ne kadar üzüleceksiniz. Sevdiği kul olarak yaşar da huzuruna sevdiği kimse olarak varırsanız Sevdiği kul olarak yaşar da huzuruna sevdiği kimse olarak varırsanız ne kadar mükâfatlara erecek öyle insanlar... Onları kaçırmak işinize gelir mi?ne kadar mükâfatlara erecek öyle insanlar... Onları kaçırmak işinize gelir mi? Niye böyle yapıyorsunuz?" diye çok çok heyecanlandırıcı bir âyet-i kerîme. Niye böyle yapıyorsunuz?" diye çok çok heyecanlandırıcı bir âyet-i kerîme.

 Sonra Allahu Teâlâ hazretleri inkâr edenlere, fâsıklara, fâcirlere, kâfirlereSonra Allahu Teâlâ hazretleri inkâr edenlere, fâsıklara, fâcirlere, kâfirlere ondan sonraki 29 numaralı âyet-i kerîmede yine hitab ediyor.ondan sonraki 29 numaralı âyet-i kerîmede yine hitab ediyor. Bu âyet-i kerîmenin sonunda ayn harfi var, yani aşır tamam oluyor.Bu âyet-i kerîmenin sonunda ayn harfi var, yani aşır tamam oluyor. Veyahut o ayn harfi aşır değil de rükû' aynıdır. Veyahut o ayn harfi aşır değil de rükû' aynıdır. Yani namazda okuyorsa buraya geldiği zaman rükû edebilir işareti. Yani namazda okuyorsa buraya geldiği zaman rükû edebilir işareti.

Hüve, "o" demek, zamir. Kim? Allah. Hüve. "O." Ellezî. "O Zât-ı Celîl'dir ki..." Hüve, "o" demek, zamir.

Kim?

Allah.

Hüve. "O." Ellezî. "O Zât-ı Celîl'dir ki..."

Bu ellezî, "ki" mânasına. Tekil müzekker olursa ellezî deniliyor, müennes olursa elletî deniliyor.Bu ellezî, "ki" mânasına. Tekil müzekker olursa ellezî deniliyor, müennes olursa elletî deniliyor. Çoğul olursa ellezîne, "onlar ki" demek oluyor. Çoğul olursa ellezîne, "onlar ki" demek oluyor. Böyle müennes olduğuna, müzekker olduğuna göre değişiklikler gösteren "ki" zamiri, ism-i mevsul dedikleri. Böyle müennes olduğuna, müzekker olduğuna göre değişiklikler gösteren "ki" zamiri, ism-i mevsul dedikleri.

"O ki..." Haleka leküm mâ fi'l-ardı cemîâ. Bakın, bu âyet-i kerîme ne demek: Haleka. "Yarattı." "O ki..."

Haleka leküm mâ fi'l-ardı cemîâ. Bakın, bu âyet-i kerîme ne demek:

Haleka. "Yarattı."

"O ki yarattı..." Leküm. "Sizin için." Küm, "siz" demek, zamir-i muttasıl."O ki yarattı..."

Leküm. "Sizin için." Küm, "siz" demek, zamir-i muttasıl. Li'de "için" mânasına gelen bir harf-i cer. Leküm "Sizin için" demek oluyor.Li'de "için" mânasına gelen bir harf-i cer. Leküm "Sizin için" demek oluyor. Ama li esreliyken burada bu zamirlere bağlanırken üstünlü olarak bağlanıyor.Ama li esreliyken burada bu zamirlere bağlanırken üstünlü olarak bağlanıyor. Haleka mâ fi'l-ardı cemîâ dese, "O Allah ki yerdekilerin hepsini yarattı." demek olacak. Haleka mâ fi'l-ardı cemîâ dese, "O Allah ki yerdekilerin hepsini yarattı." demek olacak. Ama burada bir güzel câr mea'l-mecrûr var; haleka leküm.Ama burada bir güzel câr mea'l-mecrûr var; haleka leküm. "Bütün bunların hepsini sizin için yarattım." buyuruluyor. Yani muhatap olan insanlar."Bütün bunların hepsini sizin için yarattım." buyuruluyor. Yani muhatap olan insanlar. Herkes için, özellikle de; "Ey kâfirler, münafıklar, inançsızlar, imana eremeyenler!Herkes için, özellikle de; "Ey kâfirler, münafıklar, inançsızlar, imana eremeyenler! Bakın, Allah'ın bu büyük lütfunu nasıl düşünmüyorsunuz?Bakın, Allah'ın bu büyük lütfunu nasıl düşünmüyorsunuz? Bakın, ne varsa yeryüzünde, her şeyi sizin için yarattığını Allah bildiriyor." Bakın, ne varsa yeryüzünde, her şeyi sizin için yarattığını Allah bildiriyor."

Yerde ne var? Taş, toprak, su, madenler, dağlar, dereler,Yerde ne var?

Taş, toprak, su, madenler, dağlar, dereler, ovalar, sahralar, ormanlar, ırmaklar, pınarlar... Otlar, ağaçlar, çiçekler, meyveler...ovalar, sahralar, ormanlar, ırmaklar, pınarlar... Otlar, ağaçlar, çiçekler, meyveler... Hayvanlar, çeşit çeşit kuşlar... Bunların hepsi bizim için yaratılmış.Hayvanlar, çeşit çeşit kuşlar...

Bunların hepsi bizim için yaratılmış. Yani bizim hayatımız için, biz yaşayalım diye, insanoğlu için yaratılmış.Yani bizim hayatımız için, biz yaşayalım diye, insanoğlu için yaratılmış. Bu öyle bir selâhiyet veriyor ki insana...Bu öyle bir selâhiyet veriyor ki insana... Ben onun için bütün yumuşak kalpliliğime rağmen kurbanı kesiyorum. Neden? Ben onun için bütün yumuşak kalpliliğime rağmen kurbanı kesiyorum.

Neden?

Allah bizim için yarattı. Ferman buyurmuş, müsaade buyurmuş; hepsi bizim.Allah bizim için yarattı. Ferman buyurmuş, müsaade buyurmuş; hepsi bizim. Balığı onun için tutuyoruz, tavuğu onun için yiyebiliyoruz, meyveyi onun için koparabiliyoruz... Balığı onun için tutuyoruz, tavuğu onun için yiyebiliyoruz, meyveyi onun için koparabiliyoruz... Bütün bu çevremizdeki yaratıkların istifadesini bize vermiş, bize müsahhar kılmış.Bütün bu çevremizdeki yaratıkların istifadesini bize vermiş, bize müsahhar kılmış. Önümüze açmış, "Buyurun kullarım!" demiş. Nasıl inkâr edersiniz? Niye şükretmezsiniz? Önümüze açmış, "Buyurun kullarım!" demiş.

Nasıl inkâr edersiniz? Niye şükretmezsiniz? Şükretmeniz gerekirken, müteşekkir olmanız gerekirken, secde i Rahmân'a kapanıpŞükretmeniz gerekirken, müteşekkir olmanız gerekirken, secde i Rahmân'a kapanıp 'Çok şükür yâ Rabbi!' demek gerekirken bu olur mu?! Hepsini sizin için yarattı. 'Çok şükür yâ Rabbi!' demek gerekirken bu olur mu?!

Hepsini sizin için yarattı.

Bu çok mühim bir âyet-i kerîmedir.Bu çok mühim bir âyet-i kerîmedir. Bütün mahlukâtın, yerin göğün, yerdeki bütün mahlukâtın insanlara verildiği, Bütün mahlukâtın, yerin göğün, yerdeki bütün mahlukâtın insanlara verildiği, faydalanmasının insanlara verildiğini tescil eden belge bu...faydalanmasının insanlara verildiğini tescil eden belge bu... Ehliyetnâme, ruhsatnâme, kullanma ruhsatnâmesi... Ehliyetnâme, ruhsatnâme, kullanma ruhsatnâmesi... İbâha-i asliye, yani her şeyin bizim kullanmamız için mübah olduğunu gösteren bir muazzam belge... İbâha-i asliye, yani her şeyin bizim kullanmamız için mübah olduğunu gösteren bir muazzam belge...

"Niye sen meyveyi kopardın, yedin? Ağacın niye odununu kestin, yaktın?"Niye sen meyveyi kopardın, yedin? Ağacın niye odununu kestin, yaktın? Hayvanı niye kestin, etini yedin? Niye sütünü sağdın?Hayvanı niye kestin, etini yedin? Niye sütünü sağdın? Arının binbir zahmetle topladığı balı niye sen aldın, yedin?" Arının binbir zahmetle topladığı balı niye sen aldın, yedin?"

Kim sorarsa bu soruları; "Allah benim için yaratmış, benim emrime vermiş.Kim sorarsa bu soruları; "Allah benim için yaratmış, benim emrime vermiş. "İşte yâ Rabbi, işte belgem, işte ruhsatnâmem!" diyecek. "İşte yâ Rabbi, işte belgem, işte ruhsatnâmem!" diyecek.

 Çok muazzam bir âyet-i kerîme, bunu da yazmak lazım!Çok muazzam bir âyet-i kerîme, bunu da yazmak lazım! Bir duvara da bu âyet-i kerîmeyi koymak lazım! Hüve'llezî haleka leküm mâ fi'l-ardı cemîâ.Bir duvara da bu âyet-i kerîmeyi koymak lazım!

Hüve'llezî haleka leküm mâ fi'l-ardı cemîâ. Yerde ne varsa her şeyi insana helal kılmış, meşru kılmış. Ama ne hariç? Yerde ne varsa her şeyi insana helal kılmış, meşru kılmış. Ama ne hariç?

Tabii başka insanların haklarına tecavüz yok.Tabii başka insanların haklarına tecavüz yok. Öyle olmamak şartıyla, başkasının hürriyetine mâni olmamak şartıyla, istifadesine mâni olmamak şartıyla,Öyle olmamak şartıyla, başkasının hürriyetine mâni olmamak şartıyla, istifadesine mâni olmamak şartıyla, onun yaşamına son vermemek şartıyla... Ortadaki şeyler serbest, ötekiler serbest değil. onun yaşamına son vermemek şartıyla... Ortadaki şeyler serbest, ötekiler serbest değil.

Buradan görüyoruz, anlıyoruz ki insanlar hür yaratılmış ve mahlukât insanların emrine verilmiş.Buradan görüyoruz, anlıyoruz ki insanlar hür yaratılmış ve mahlukât insanların emrine verilmiş. İnsanlar insanlar için yaratılmamış. Yani birileri tepelerine çıksın, emir versin,İnsanlar insanlar için yaratılmamış. Yani birileri tepelerine çıksın, emir versin, ötekiler de köle olarak, kırbaç altında inlesin... Böyle bir şey yok! ötekiler de köle olarak, kırbaç altında inlesin... Böyle bir şey yok! İnsanların birbirlerine canları haram; birisi ötekisinin canına kıyamaz. İnsanların birbirlerine canları haram; birisi ötekisinin canına kıyamaz. Irzı, malı haram; başkasının malına tecavüz edemez.Irzı, malı haram; başkasının malına tecavüz edemez. Ancak kendi rızası dairesinde, kendisi razı olursa, o malın sahibi verirse, rıza yoluyla, Ancak kendi rızası dairesinde, kendisi razı olursa, o malın sahibi verirse, rıza yoluyla, takas veya hibe veya hediye şekliyle, o zaman oluyor. Başka türlü olmuyor. takas veya hibe veya hediye şekliyle, o zaman oluyor. Başka türlü olmuyor. Demek ki insan, insan için yaratılmamış. İnsan köle değil, insan başkasının hizmetçisi değil...Demek ki insan, insan için yaratılmamış. İnsan köle değil, insan başkasının hizmetçisi değil... İnsan Allah'a kulluk için yaratılmıştır. Bu âyet-i kerîme onu gösteriyor İnsan Allah'a kulluk için yaratılmıştır. Bu âyet-i kerîme onu gösteriyor ve her mahlukun da aziz mahluk olan, en şerefli mahluk olan insanlar için yaratıldığınıve her mahlukun da aziz mahluk olan, en şerefli mahluk olan insanlar için yaratıldığını burada Cenâb-ı Hak bildiriyor.burada Cenâb-ı Hak bildiriyor. Yeri göğü yaratan Mevlâmız, ne sebeple yarattığını, kim için yarattığını burada bildiriyor. Yeri göğü yaratan Mevlâmız, ne sebeple yarattığını, kim için yarattığını burada bildiriyor.

İnsanın; "Çok şükür yâ Rabbi! Sonsuz hamd ü senâlar olsun yâ Rabbi!İnsanın; "Çok şükür yâ Rabbi! Sonsuz hamd ü senâlar olsun yâ Rabbi! Demek bütün bunları, bizim için mi yarattın yâ Rabbi? Demek bütün bunları, bizim için mi yarattın yâ Rabbi? Ben bütün ömrümü sana şükürle, sana ibadetle geçiririm, candan ibadet ederim!Ben bütün ömrümü sana şükürle, sana ibadetle geçiririm, candan ibadet ederim! Neyim varsa canımı bile vermeye razı olurum!" demesi lazım!Neyim varsa canımı bile vermeye razı olurum!" demesi lazım! Allah'a kulluğunu öyle güzel yapması, yapmaya razı olması lazım. Severek yapması lazım. Allah'a kulluğunu öyle güzel yapması, yapmaya razı olması lazım. Severek yapması lazım. İsteyerek, Peygamber Efendimiz'in namaza "Gözümün bebeği namaz." dediği gibi yapması lazım. İsteyerek, Peygamber Efendimiz'in namaza "Gözümün bebeği namaz." dediği gibi yapması lazım.

 Bazılarının tembel tembel kıldığı namaza Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz; Bazılarının tembel tembel kıldığı namaza Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz;

Kurretü aynî fi's-salâti. "Gözümün şenliği namazda..." diyor.Kurretü aynî fi's-salâti. "Gözümün şenliği namazda..." diyor. Yani "gözümün bebeği namaz" demek istiyor, çok sevdiğini beyan ediyor. Yani "gözümün bebeği namaz" demek istiyor, çok sevdiğini beyan ediyor.

Demek ki başkalarının hayat hakkına tecavüz yok, hürriyetlerini kısıtlamaya bir müsaade yok.Demek ki başkalarının hayat hakkına tecavüz yok, hürriyetlerini kısıtlamaya bir müsaade yok. Hiç kimsenin malına, canına, ırzına, namusuna tecavüz, müdahale hakkı yok. Bütün insanlar hür...Hiç kimsenin malına, canına, ırzına, namusuna tecavüz, müdahale hakkı yok. Bütün insanlar hür... Bütün mahlukâtı Allah bu eşref-i mahlukât olan insan için yaratmış.Bütün mahlukâtı Allah bu eşref-i mahlukât olan insan için yaratmış. İnsanlar bundan Allah'ın emri üzere, müsadesi vechi ile, yani suret-i isti'mâli nasıl olacaksa,İnsanlar bundan Allah'ın emri üzere, müsadesi vechi ile, yani suret-i isti'mâli nasıl olacaksa, tarifnâmesi nasılsa, hani prospektüsü oluyor, -bunları kullanmak istemiyorumtarifnâmesi nasılsa, hani prospektüsü oluyor, -bunları kullanmak istemiyorum ama belki eskileri bazıları bilmez diye söylüyorum-ama belki eskileri bazıları bilmez diye söylüyorum- Allahu Teâlâ hazretleri'nin verdiği emir yolunda onları kullanması lazım.Allahu Teâlâ hazretleri'nin verdiği emir yolunda onları kullanması lazım. Aksini yaparsa, bunlara tecavüz ederse hepsi kebâirden oluyor.Aksini yaparsa, bunlara tecavüz ederse hepsi kebâirden oluyor. Mala tecavüz, onu çalmak, hırsızlık, gasp vesaire büyük günah. Namusa tecavüz büyük günah.Mala tecavüz, onu çalmak, hırsızlık, gasp vesaire büyük günah. Namusa tecavüz büyük günah. Cana tecavüz, adam öldürmek büyük günah. Yani en büyük günahlardan oluyor. Cana tecavüz, adam öldürmek büyük günah. Yani en büyük günahlardan oluyor.

 İslâm ne kadar güzel! İnsanı ne kadar güzel koruyor.İslâm ne kadar güzel! İnsanı ne kadar güzel koruyor. İnsanın hürriyetlerini ve malını ne kadar güzel koruyor. İnsanın hürriyetlerini ve malını ne kadar güzel koruyor. Ve zavallı müslümanlar da İslâm'dan ne kadar habersiz, Kur'an'dan ne kadar habersiz;Ve zavallı müslümanlar da İslâm'dan ne kadar habersiz, Kur'an'dan ne kadar habersiz; Allah'ın kendisine neler verdiğini bilmiyor! Kula kul olmakla ömrünü geçiriyor. Allah'ın kendisine neler verdiğini bilmiyor! Kula kul olmakla ömrünü geçiriyor. Kuldan menfaat bekleyerek ömrünü geçiriyor. Yalan yanlış yollarda ömrünü geçiriyor. Kuldan menfaat bekleyerek ömrünü geçiriyor. Yalan yanlış yollarda ömrünü geçiriyor.

"Yerde ne varsa Allah hepsini insanoğlu için yarattı." "Yerde ne varsa Allah hepsini insanoğlu için yarattı."

 Sümme'stevâ ile's-semâ'. "Sonra yukarıya doğru yöneldi, düzeldi." Sümme'stevâ ile's-semâ'. "Sonra yukarıya doğru yöneldi, düzeldi."

İstevâ, "seviye" yani "düzleşmek" mânasına bir kelimeden geliyor.İstevâ, "seviye" yani "düzleşmek" mânasına bir kelimeden geliyor. Dünyayı ortasından böyle eşit olarak düz bölen ekvatora "hatt-ı istivâ" diyoruz. Dünyayı ortasından böyle eşit olarak düz bölen ekvatora "hatt-ı istivâ" diyoruz. Ekvator da herhalde ekov kelimesiyle ilgili, "dünyayı iki eşit parçaya ayıran çizgi" demek oluyor.Ekvator da herhalde ekov kelimesiyle ilgili, "dünyayı iki eşit parçaya ayıran çizgi" demek oluyor. İstevâ-yestevî-istivâ. "Allah sonra semaya istivâ eyledi."İstevâ-yestevî-istivâ.

"Allah sonra semaya istivâ eyledi." Bu istivâ fiili, tabii kökü böyle ama ne mânaya geliyor? Bu istivâ fiili, tabii kökü böyle ama ne mânaya geliyor? Yerdeki her şeyi insanlar için yarattı, sonra semaya istivâ eyledi. Nasıl bir şey? Yerdeki her şeyi insanlar için yarattı, sonra semaya istivâ eyledi. Nasıl bir şey?

Tabii Allah'ın zâtını bilemediğimiz gibi onunla ilgili fiillerin de nasıl bir fiil olduğunu,Tabii Allah'ın zâtını bilemediğimiz gibi onunla ilgili fiillerin de nasıl bir fiil olduğunu, ne demek olduğunu insan bilemez. Çünkü insanların o fiili yapışı gibi de değildir. ne demek olduğunu insan bilemez. Çünkü insanların o fiili yapışı gibi de değildir. Mesela, Allah her şeyi görüyor. İnsan nasıl görüyor? Gözle görüyor.Mesela, Allah her şeyi görüyor. İnsan nasıl görüyor?

Gözle görüyor. Ama Allahu Teâlâ hazretlerinin görmesi insanın görüşü gibi değil. Allah her şeyi işitiyor.Ama Allahu Teâlâ hazretlerinin görmesi insanın görüşü gibi değil. Allah her şeyi işitiyor. İnsan kulakla işitiyor. Kulağı sağır olabiliyor, kulak zarı patlarsa duymuyor. İnsan kulakla işitiyor. Kulağı sağır olabiliyor, kulak zarı patlarsa duymuyor. Cenâb-ı Hakk'ın öyle bir şekilde işitmediği muhakkak. O halde hiçbir şeye benzemiyor. Cenâb-ı Hakk'ın öyle bir şekilde işitmediği muhakkak. O halde hiçbir şeye benzemiyor.

"Semaya istivâ eyledi." Fe-sevvâhünne seb'a semâvât. "Ve onu yedi kat sema olarak düzenledi."Semaya istivâ eyledi."

Fe-sevvâhünne seb'a semâvât. "Ve onu yedi kat sema olarak düzenledi. Semaya teveccüh buyurdu, iradesini semaya, yukarıya yöneltti." Sema, aslında "yukarısı" demek. Semaya teveccüh buyurdu, iradesini semaya, yukarıya yöneltti."

Sema, aslında "yukarısı" demek.

"Yaratma iradesini semaya tevcih eyledi." "Yaratma iradesini semaya tevcih eyledi."

Fe-sevvâhünne. "Bu gökteki varlıkları, tabakaları..."Fe-sevvâhünne. "Bu gökteki varlıkları, tabakaları..." Seb'a semâvât. "Yedi kat sema olarak düzenledi. Gökyüzünü böyle tesviye eyledi." Seb'a semâvât. "Yedi kat sema olarak düzenledi. Gökyüzünü böyle tesviye eyledi."

Tesviye, "düzlemek" demek. "Düzenlemek" de oradan biraz onun karşılığı gibi oluyor.Tesviye, "düzlemek" demek. "Düzenlemek" de oradan biraz onun karşılığı gibi oluyor. İkisi de "düz" mânasıyla ilgili kelimeler olması dolayısıyla Türkçe'ye benziyor biraz. İkisi de "düz" mânasıyla ilgili kelimeler olması dolayısıyla Türkçe'ye benziyor biraz.

Tabii burada yedi kat semavâttan bahsediliyor. Yedi kat sema. İki mâna var, iki türlü izah etmişler.Tabii burada yedi kat semavâttan bahsediliyor. Yedi kat sema. İki mâna var, iki türlü izah etmişler. Eski müfessirlerin izahlarına bakıyorum.Eski müfessirlerin izahlarına bakıyorum. Çeşitli devirlerde insanların ilmi ne kadarsa, yer ilmi, gök ilmi,Çeşitli devirlerde insanların ilmi ne kadarsa, yer ilmi, gök ilmi, yıldız bilimleri, tıp ilmi, fizik ilmi, kimya ilmi; o bilgileri nisbetinde bir şeyler anlamaya çalışıyoryıldız bilimleri, tıp ilmi, fizik ilmi, kimya ilmi; o bilgileri nisbetinde bir şeyler anlamaya çalışıyor ve herkes bilgisi kadar bir şeyler anlıyor.ve herkes bilgisi kadar bir şeyler anlıyor. Şimdi biz tabii fizik okuyoruz, kimya okuyoruz.Gök bilim yani astronomi okutuyorlar.Şimdi biz tabii fizik okuyoruz, kimya okuyoruz.Gök bilim yani astronomi okutuyorlar. Lisenin son sınıfında bize okutmuşlardı. Tabii üniversitelerde daha geniş olarak okutuluyor. Lisenin son sınıfında bize okutmuşlardı. Tabii üniversitelerde daha geniş olarak okutuluyor. Bu yedi kat semayı eskiler nasıl [izah etmişler?] Birisi arzdan itibaren işte gezegenlere doğru...Bu yedi kat semayı eskiler nasıl [izah etmişler?]

Birisi arzdan itibaren işte gezegenlere doğru... Çünkü insana en yakın olan gezegenler. Gökyüzüne [baktığın] zaman onlar daha parlak görülüyor.Çünkü insana en yakın olan gezegenler. Gökyüzüne [baktığın] zaman onlar daha parlak görülüyor. "İşte şu gezegen, bu gezegen..." diye onları daha rahat görebiliyor. "İşte şu gezegen, bu gezegen..." diye onları daha rahat görebiliyor. Ve her akşam da biraz bu tarafa gittiğini gördüğü için öteki yıldızlar gibi Ve her akşam da biraz bu tarafa gittiğini gördüğü için öteki yıldızlar gibi birbirlerine göre duruşları aynı kalmadığından, pozisyonları, durumları değiştiğinden birbirlerine göre duruşları aynı kalmadığından, pozisyonları, durumları değiştiğinden "seyyâre" demişler. Yani "gezegen, yıldız" demişler. Gezegen, "gezen" demek. "seyyâre" demişler. Yani "gezegen, yıldız" demişler. Gezegen, "gezen" demek.

İşte birisi arzdan Zühre'ye kadar, birisi Zühre'den Utarit'e kadar...İşte birisi arzdan Zühre'ye kadar, birisi Zühre'den Utarit'e kadar... Tabii bu Zühre, Utarit, Merih vesaire, bunların Yunanca adları Venüs, Merkür,Tabii bu Zühre, Utarit, Merih vesaire, bunların Yunanca adları Venüs, Merkür, Mars vesaire diye geçiyor. Bir zamanlar bunları böyle biliyorduk.Mars vesaire diye geçiyor. Bir zamanlar bunları böyle biliyorduk. Şimdi tabii bütün ilim tabirleri değişmeye başladı. Başka isimlerle isimlendiriliyor.Şimdi tabii bütün ilim tabirleri değişmeye başladı. Başka isimlerle isimlendiriliyor. Böyle yıldızların arasındaki tabakalar olarak düşünmüşler. Bu bir. Alimlerin bir anlayışı.Böyle yıldızların arasındaki tabakalar olarak düşünmüşler. Bu bir. Alimlerin bir anlayışı. Ama bunu daha ziyade, o devirlerin gök bilimcilerin sözlerine bakarak bilim adamları söylemişler. Ama bunu daha ziyade, o devirlerin gök bilimcilerin sözlerine bakarak bilim adamları söylemişler.

Asıl müfessirlerimizin yani Kur'an'ı iyi bilen büyük müfessirlerin izahları böyle değil. Onlar diyorlar ki; Asıl müfessirlerimizin yani Kur'an'ı iyi bilen büyük müfessirlerin izahları böyle değil. Onlar diyorlar ki;

"Gökteki bütün yıldızların süslemiş olduğu tabaka, yıldızların olduğu tabaka birinci semadır." Neden? "Gökteki bütün yıldızların süslemiş olduğu tabaka, yıldızların olduğu tabaka birinci semadır."

Neden?

Çünkü âyet-i kerîmede buyuruluyor ki; Bismillâhirrahmânirrahîm. Çünkü âyet-i kerîmede buyuruluyor ki;

Bismillâhirrahmânirrahîm.

İnnâ zeyyenne's-semâe'd-dünyâ bi-zînetini'l-kevâkib. "Biz en yakın semayı ziynetlerle süsledik." İnnâ zeyyenne's-semâe'd-dünyâ bi-zînetini'l-kevâkib. "Biz en yakın semayı ziynetlerle süsledik."

Yıldızları bir süs, ziynet olarak söylüyor. Tebâreke sûresinden de hepiniz bilirsiniz.Yıldızları bir süs, ziynet olarak söylüyor. Tebâreke sûresinden de hepiniz bilirsiniz. Orada da buna benzer bir ifade geçer: Orada da buna benzer bir ifade geçer:

Ve lekad zeyyenne's-semâe'd-dünyâ bi-mesâbîha ve cealnâhâ rucûmen li'ş-şeyâtîn.Ve lekad zeyyenne's-semâe'd-dünyâ bi-mesâbîha ve cealnâhâ rucûmen li'ş-şeyâtîn. "Biz en yakın semayı..." es-Semâe'd-dünyâ demek, "dünya seması" demek değil."Biz en yakın semayı..."

es-Semâe'd-dünyâ demek, "dünya seması" demek değil. Dünya, burada "en yakın" demek, ism-i tafdilin müennesi.Dünya, burada "en yakın" demek, ism-i tafdilin müennesi. Bazıları onları bilmedikleri için -bakıyorum meâllere- yanlış tercüme ediyorlar.Bazıları onları bilmedikleri için -bakıyorum meâllere- yanlış tercüme ediyorlar. Öyle değil, burada "en yakın" mânasına.Öyle değil, burada "en yakın" mânasına. Çünkü zaten bizim "dünya" dediğimiz şeye Kur'ân-ı Kerîm'de "dünya" denmez, "arz" denir.Çünkü zaten bizim "dünya" dediğimiz şeye Kur'ân-ı Kerîm'de "dünya" denmez, "arz" denir. "Dünya" sözü bugünkü Türkçe'de kullanılan bir tabir. Kur'an'da öyle geçmez. "Dünya" sözü bugünkü Türkçe'de kullanılan bir tabir. Kur'an'da öyle geçmez. es-Semâe'd-dünyâ demek, "En yakın semayı misbahlarla yani kandillerle donattık." demek. es-Semâe'd-dünyâ demek, "En yakın semayı misbahlarla yani kandillerle donattık." demek. Yine orada misbahlardan, mesâbihten maksat, yıldızlar.Yine orada misbahlardan, mesâbihten maksat, yıldızlar. Yıldızların olduğu sema en yakın sema olunca, o zaman yedi kat semanın diğer altı katı, Yıldızların olduğu sema en yakın sema olunca, o zaman yedi kat semanın diğer altı katı, bu yıldızlardan ötedeki başka tabakalar olduğu anlaşılıyor.bu yıldızlardan ötedeki başka tabakalar olduğu anlaşılıyor. Kur'ân-ı Kerîm'in öbür âyetlerini de düşündüğümüz zaman ortaya çıkan mâna bu.Kur'ân-ı Kerîm'in öbür âyetlerini de düşündüğümüz zaman ortaya çıkan mâna bu. Ve müfessirlerin büyükleri böyle ifade etmişler. Ve müfessirlerin büyükleri böyle ifade etmişler.

Tabii o eski gök bilimcilerin, böyle gezegenlerin arasını birer tabaka saymasındanTabii o eski gök bilimcilerin, böyle gezegenlerin arasını birer tabaka saymasından çok daha yerli yerinde, bilime uygun, güzel anlatım. Müfessirler için büyük şeref...çok daha yerli yerinde, bilime uygun, güzel anlatım. Müfessirler için büyük şeref... O kendi zamanlarının kısa ilimlerine takılmayıp da Kur'ân-ı Kerîm'in âyetlerini karşılaştırıp O kendi zamanlarının kısa ilimlerine takılmayıp da Kur'ân-ı Kerîm'in âyetlerini karşılaştırıp bu mânayı bulmaları çok güzel bir şey... bu mânayı bulmaları çok güzel bir şey...

 Demek ki bu gördüğümüz yıldızların bazılarının ışıkları bize milyonlarca senede geliyor.Demek ki bu gördüğümüz yıldızların bazılarının ışıkları bize milyonlarca senede geliyor. Demek ki semanın derinliği ne kadar fazla... Demek ki semanın derinliği ne kadar fazla... Bu derinliğin içinde bu yıldızları gördüğümüz mıntıka sadece birinci sema...Bu derinliğin içinde bu yıldızları gördüğümüz mıntıka sadece birinci sema... Ondan sonra yıldızların bittiği yerden itibaren altı tabaka daha var. Ondan sonra: Ondan sonra yıldızların bittiği yerden itibaren altı tabaka daha var. Ondan sonra:

Vesia kürsiyyühü's-semâvâti ve'l-ard.Vesia kürsiyyühü's-semâvâti ve'l-ard. "Allahu Teâlâ hazretlerinin Kürsüsü bütün bu semavâtı ve arzı kuşatmıştır." "Allahu Teâlâ hazretlerinin Kürsüsü bütün bu semavâtı ve arzı kuşatmıştır."

Ondan sonra Cenâb-ı Mevlâ'nın Arş-ı Âzâm'ı geliyor.Ondan sonra Cenâb-ı Mevlâ'nın Arş-ı Âzâm'ı geliyor. Semavâtı kuşatan Kürsü, Arş-ı Âzâm'ın yanında küçücük bir tane gibi kalıyor.Semavâtı kuşatan Kürsü, Arş-ı Âzâm'ın yanında küçücük bir tane gibi kalıyor. Yani Arş-ı Âzâm o kadar muazzam... Cenâb-ı Hak yeryüzünü insanlar için tezyin eyleyip, hazırlayıp, Yani Arş-ı Âzâm o kadar muazzam...

Cenâb-ı Hak yeryüzünü insanlar için tezyin eyleyip, hazırlayıp, yaşamına uygun hâle getirince semavâta yönelip onu yedi kat sema yaptıktan sonra da,yaşamına uygun hâle getirince semavâta yönelip onu yedi kat sema yaptıktan sonra da, daha başka âyet-i kerîmelerde; Sümme'stevâ ale'l-arş. "Sonra Arş üzerine istivâ eyledi." diye bildiriliyor.daha başka âyet-i kerîmelerde; Sümme'stevâ ale'l-arş. "Sonra Arş üzerine istivâ eyledi." diye bildiriliyor. Burada da yine istivâ kelimesiyle karşılaşıyoruz. Arş da "oturulan koltuk ve taht" demek.Burada da yine istivâ kelimesiyle karşılaşıyoruz. Arş da "oturulan koltuk ve taht" demek. "Arş üzerine istivâ eyledi." "Semavâta istivâ eyledikten sonra Arş üzerine istivâ eyledi." buyuruluyor."Arş üzerine istivâ eyledi." "Semavâta istivâ eyledikten sonra Arş üzerine istivâ eyledi." buyuruluyor. "Cenâb-ı Mevlâ oraya teveccüh buyurdu, öyle irade buyurdu."Cenâb-ı Mevlâ oraya teveccüh buyurdu, öyle irade buyurdu. Orada mekândan münezzeh olan Cenâb-ı Mevlâ yer aldı." diyebiliriz.Orada mekândan münezzeh olan Cenâb-ı Mevlâ yer aldı." diyebiliriz. Artık söylenecek kelime bulunmuyor. "Orada istivâ eyledi, Arş'ta istivâ eyledi." buyuruluyor. Artık söylenecek kelime bulunmuyor. "Orada istivâ eyledi, Arş'ta istivâ eyledi." buyuruluyor.

Demek ki yedi kat semavâtın birincisi yıldızların olduğu sema, ondan sonra öteki semalar...Demek ki yedi kat semavâtın birincisi yıldızların olduğu sema, ondan sonra öteki semalar... Bu şimdiki gök bilime çok uygun bir ifade. Gök bilimcilerin ifadesi de aynı şekilde.Bu şimdiki gök bilime çok uygun bir ifade. Gök bilimcilerin ifadesi de aynı şekilde. Hakîkaten semanın boyutları, derinliği çok muhteşem... Galaksiler, galaksilerden öteki âlemler vesaire... Hakîkaten semanın boyutları, derinliği çok muhteşem... Galaksiler, galaksilerden öteki âlemler vesaire...

 Biz bu semanın dibini niye göremiyoruz? Biz bu semanın dibini niye göremiyoruz?

Çünkü milyonlarca senede bir ışık gelip milyonlarca senede ilk çıktığı yerdenÇünkü milyonlarca senede bir ışık gelip milyonlarca senede ilk çıktığı yerden gözümüze geldiği zaman görüyoruz. Henüz daha ışığı gelmemiş olanı görmüyoruz.gözümüze geldiği zaman görüyoruz. Henüz daha ışığı gelmemiş olanı görmüyoruz. Gelmiş olanı da beş milyon sene önceki hâlinin ışığı olduğundan şimdi orada olduğunu söyleyemeyiz.Gelmiş olanı da beş milyon sene önceki hâlinin ışığı olduğundan şimdi orada olduğunu söyleyemeyiz. Belki orası değişti.Belki orası değişti. Yani ışıktan, ışığın gelmesinden veya gelmemesinden bir görme ve bir perdelenme durumu oluyor. Yani ışıktan, ışığın gelmesinden veya gelmemesinden bir görme ve bir perdelenme durumu oluyor.

Mirâcı anlatan ifadelerde geçiyor ki; Cenâb-ı Mevlâ'nın 70 bin nurdan, 70 bin zulmetten,Mirâcı anlatan ifadelerde geçiyor ki; Cenâb-ı Mevlâ'nın 70 bin nurdan, 70 bin zulmetten, yani nur olmayan karanlıktan perdelerin arkasında olduğu,yani nur olmayan karanlıktan perdelerin arkasında olduğu, Cenâb-ı Resûl-i Kibriyâ Muhammed-i Mustafâ Efendimiz hazretleri de mirâca çıkarkenCenâb-ı Resûl-i Kibriyâ Muhammed-i Mustafâ Efendimiz hazretleri de mirâca çıkarken bu perdelerin kendisine kaldırıldığı, açıldığı Mevlid'de anlatılıyor. bu perdelerin kendisine kaldırıldığı, açıldığı Mevlid'de anlatılıyor.

 Ref' olup ol şâha yetmiş bin hicâb, Nur-u tevhîd açtı vechinden nikâb. Ref' olup ol şâha yetmiş bin hicâb,

Nur-u tevhîd açtı vechinden nikâb.

 Süleyman Çelebi rahmetullâhi aleyh şâhâne anlatımlarlaSüleyman Çelebi rahmetullâhi aleyh şâhâne anlatımlarla o eşsiz hâdiseyi çok tatlı bir şekilde tasvir buyuruyor: o eşsiz hâdiseyi çok tatlı bir şekilde tasvir buyuruyor:

 Nurdan ve zulmetten perdelerle etrafımız kapalı olduğundan,Nurdan ve zulmetten perdelerle etrafımız kapalı olduğundan, gerçekten bilimsel olarak semanın dibini ne aletle, ne gözle göremiyoruz.gerçekten bilimsel olarak semanın dibini ne aletle, ne gözle göremiyoruz. Birinci sema yıldızlarla donanmış durumda.Birinci sema yıldızlarla donanmış durumda. İşte yeri insanlar için üstündeki nimetlerle yaratan Cenâb-ı Hakİşte yeri insanlar için üstündeki nimetlerle yaratan Cenâb-ı Hak göğü de böylece tanzim buyurduktan sonra Arş-ı Âzâm'a istivâ eylemiş olduğunugöğü de böylece tanzim buyurduktan sonra Arş-ı Âzâm'a istivâ eylemiş olduğunu Kur'ân-ı Kerîm bildiriyor. Her yerde hâzır ve nâzır; lütfediyor,Kur'ân-ı Kerîm bildiriyor. Her yerde hâzır ve nâzır; lütfediyor, inâyet ediyor, hak O'nun, tasarruf O'nun, mülk O'nun, egemenlik O'nun...inâyet ediyor, hak O'nun, tasarruf O'nun, mülk O'nun, egemenlik O'nun... Bir şeyin olmasını dileyince, Kün "Ol!" diye buyuruyor, oluyor. Bir şeyin olmasını dileyince, Kün "Ol!" diye buyuruyor, oluyor.

Lehû mülkü's-semâvâti ve'l-ard. [Göklerin ve yerin hükümranlığı O'nundur." Lehû mülkü's-semâvâti ve'l-ard. [Göklerin ve yerin hükümranlığı O'nundur."

Bi-yedihî melekûtü külli şey'. [Her şeyin mülkü kendi elindedir.] Bi-yedihî melekûtü külli şey'. [Her şeyin mülkü kendi elindedir.]

Lehû mekâlîdü's-semâvâti ve'l-ard. [Göklerin ve yerin anahtarları, mutlak hükümranlığı O'nundur.]Lehû mekâlîdü's-semâvâti ve'l-ard. [Göklerin ve yerin anahtarları, mutlak hükümranlığı O'nundur.] Her şey O'nun lütfuyla, iradesiyle oluyor ve olmuş. Her şey O'nun lütfuyla, iradesiyle oluyor ve olmuş.

Bu 29. âyet-i kerîme Ve hüve bi-külli şey'in alîm diye bitiyor.Bu 29. âyet-i kerîme Ve hüve bi-külli şey'in alîm diye bitiyor. Buradaki hüve de, yani "o" zamiri de Allah'a râci. Buradaki hüve de, yani "o" zamiri de Allah'a râci. "Ve o Allah, her şeyi sonsuz ve tam mânasıyla bilicidir." "Ve o Allah, her şeyi sonsuz ve tam mânasıyla bilicidir."

Alîm, âlim sözünün mübalağalı şekli, siygasıdır. Âlim; alime-ya'lemu'dan ism-i fâil siygası, "bilen" demek.Alîm, âlim sözünün mübalağalı şekli, siygasıdır. Âlim; alime-ya'lemu'dan ism-i fâil siygası, "bilen" demek. Alîm ne demek? "Her şeyi çok bilen" demek. "Allahu Teâlâ hazretleri âlimdir yani her şeyi bilir." Alîm ne demek?

"Her şeyi çok bilen" demek.

"Allahu Teâlâ hazretleri âlimdir yani her şeyi bilir."

Yetmez, böyle bir tercüme olmaz. Ve hüve bi-külli şey'in âlim demiyor ki, ifade öyle değil ki...Yetmez, böyle bir tercüme olmaz.

Ve hüve bi-külli şey'in âlim demiyor ki, ifade öyle değil ki... Alîm, mübalağa-i ism-i fâil siygası. O mübalağa mânasını tercümede duyurmak lazım.Alîm, mübalağa-i ism-i fâil siygası. O mübalağa mânasını tercümede duyurmak lazım. Her şeyi tam biliyor. Yani bilmediği hiçbir şey yok. Her şeyi biliyor, her yönüyle biliyor Her şeyi tam biliyor. Yani bilmediği hiçbir şey yok. Her şeyi biliyor, her yönüyle biliyor ve rubûbiyyetinin şânına lâyık bir şekilde biliyor. İnsanlar bir şeyi bilir, binbir şeyi bilmez.ve rubûbiyyetinin şânına lâyık bir şekilde biliyor. İnsanlar bir şeyi bilir, binbir şeyi bilmez. Milyonlarca, milyarlarca şeyi bilmez.Milyonlarca, milyarlarca şeyi bilmez. En alim insanın bilgisi bile, en alimin ilmi bile bir noktadır, asıl bilinecek şeylerin yanında... En alim insanın bilgisi bile, en alimin ilmi bile bir noktadır, asıl bilinecek şeylerin yanında...

Allahu Teâlâ'nın her şeyi bildiğini söyleyerek âyet-i kerîme konuyu tamamlıyor:Allahu Teâlâ'nın her şeyi bildiğini söyleyerek âyet-i kerîme konuyu tamamlıyor: "Ey kâfirler, ey münkirler, ey nankörler, ey imansızlar! Siz nasıl iman etmezsiniz?"Ey kâfirler, ey münkirler, ey nankörler, ey imansızlar! Siz nasıl iman etmezsiniz? Bak, bu hayatı veren o Allah sizi yarattı. Bazıları ölüyor.Bak, bu hayatı veren o Allah sizi yarattı. Bazıları ölüyor. Bak işte, bu ölümü takdir buyuran, emir buyuran o Allah...Bak işte, bu ölümü takdir buyuran, emir buyuran o Allah... Sonra tekrar ba'sü ba'de'l-mevt olacak, âhiret hayatı olacak; tekrar diriltecek olan o Allah...Sonra tekrar ba'sü ba'de'l-mevt olacak, âhiret hayatı olacak; tekrar diriltecek olan o Allah... O'nun huzuruna gideceksiniz. Niye iman etmiyorsunuz bakalım?O'nun huzuruna gideceksiniz. Niye iman etmiyorsunuz bakalım? Nasıl iman etmezsiniz siz, nasıl kâfir olursunuz?" diyerek tevbih ediyor. Sonra da; Nasıl iman etmezsiniz siz, nasıl kâfir olursunuz?" diyerek tevbih ediyor. Sonra da;

 "O ki sizin için yeryüzündeki her şeyi yarattı; şükretmeniz gerekmez mi, ibadet etmeniz gerekmez mi?"O ki sizin için yeryüzündeki her şeyi yarattı; şükretmeniz gerekmez mi, ibadet etmeniz gerekmez mi? Bunları siz mi yarattınız, siz mi geliştiriyorsunuz, siz mi büyütüyorsunuz? Bunları siz mi yarattınız, siz mi geliştiriyorsunuz, siz mi büyütüyorsunuz? Bu meyveleri siz mi olduruyorsunuz? Bu tatları siz mi veriyorsunuz?Bu meyveleri siz mi olduruyorsunuz? Bu tatları siz mi veriyorsunuz? Bu mahlukâtı böyle siz mi çalıştırıyorsunuz? Arıya siz mi bal toplattırıyorsunuz?Bu mahlukâtı böyle siz mi çalıştırıyorsunuz? Arıya siz mi bal toplattırıyorsunuz? İşte bütün bunlar sizin için; şükretmeniz gerekmez mi?" diye, Cenâb-ı Hak İşte bütün bunlar sizin için; şükretmeniz gerekmez mi?" diye, Cenâb-ı Hak burada da nimetlerini anlatıp, hatırlatıpburada da nimetlerini anlatıp, hatırlatıp inkâr edenlerin imana gelmesinin bir [gerekçesini] daha beyan ediyor. inkâr edenlerin imana gelmesinin bir [gerekçesini] daha beyan ediyor.

Ondan sonra da, gökleri kendisinin lütfedip, tanzim edip, inâyet buyurupOndan sonra da, gökleri kendisinin lütfedip, tanzim edip, inâyet buyurup yedi kat sema olarak hazırladığını beyan ediyor.yedi kat sema olarak hazırladığını beyan ediyor. Biz âyetlerden biliyoruz ki birinci kat sema yıldızlarla donatılmış, mâverâsında ondan sonraBiz âyetlerden biliyoruz ki birinci kat sema yıldızlarla donatılmış, mâverâsında ondan sonra daha nice nice tabakalar var, varlıklar var. Ve bütün bunlar tabii beşerin, mahlukun yapacağı şey değil... daha nice nice tabakalar var, varlıklar var. Ve bütün bunlar tabii beşerin, mahlukun yapacağı şey değil... Buradan çıkan sonuç: "Allahu Teâlâ hazretleri her şeyi biliyor da,Buradan çıkan sonuç: "Allahu Teâlâ hazretleri her şeyi biliyor da, her şeye kâdir de Rab olduğu için yapıyor; her şeye kâdir de Rab olduğu için yapıyor; bunları böyle görüyorsunuz, o halde imana gelin!" demek oluyor.bunları böyle görüyorsunuz, o halde imana gelin!" demek oluyor. Bütün bunların da sonsuz bir bilgiyle yapılabildiğinin belgesi oluyor. Bu semavât nasıl yaratılmış?Bütün bunların da sonsuz bir bilgiyle yapılabildiğinin belgesi oluyor. Bu semavât nasıl yaratılmış? Bu semanın kanunları, fizik, kimya, hayat, yaşam kanunları kim tarafından konulmuş? Bu semanın kanunları, fizik, kimya, hayat, yaşam kanunları kim tarafından konulmuş?

Allah tarafından. Ne muazzam bilgi...Allah tarafından. Ne muazzam bilgi... İnsanlar anlasın diye söylüyorum, bu kelimeleri kullanmak da belki doğru değil ama;İnsanlar anlasın diye söylüyorum, bu kelimeleri kullanmak da belki doğru değil ama; ne mühendislik, ne bilgi, ne profesörlük, ne üstadlık, ne maharet, ne sanat, ne kudret, ne hikmet...ne mühendislik, ne bilgi, ne profesörlük, ne üstadlık, ne maharet, ne sanat, ne kudret, ne hikmet... Ne kadar güzel! Her şeyi bilen Mevlâ, yerin göğün her şeyini O düzenlemiş.Ne kadar güzel! Her şeyi bilen Mevlâ, yerin göğün her şeyini O düzenlemiş. Yani dizaynını O çizmiş, O hazırlamış. Bu bulutların bu yağmuru yağdırması,Yani dizaynını O çizmiş, O hazırlamış. Bu bulutların bu yağmuru yağdırması, bu dünyanın bu güneş etrafında dönmesi, o güneşin sönmeyip dünyayı ısıtması, faydalandırması,bu dünyanın bu güneş etrafında dönmesi, o güneşin sönmeyip dünyayı ısıtması, faydalandırması, dünyadaki her şeyin hayatına katkıda bulunması... O havanın terkibi, oksijeni, hidrojeni;dünyadaki her şeyin hayatına katkıda bulunması... O havanın terkibi, oksijeni, hidrojeni; bu suyun halleri, halden hâle geçişi... bu suyun halleri, halden hâle geçişi... Hangi fizik olayına, hangi kimya olayına, hangi biyoloji -yani "hayat ilmi" demek- olayına baksak,Hangi fizik olayına, hangi kimya olayına, hangi biyoloji -yani "hayat ilmi" demek- olayına baksak, nereye baksak her yerden hayranlıkla gözümüz ayrılacak veya temâşasında,nereye baksak her yerden hayranlıkla gözümüz ayrılacak veya temâşasında, güzelliği karşısında mest olup bayılacağız.güzelliği karşısında mest olup bayılacağız. Her şeyi bilen Mevlâmız kâinâtı, yeri göğü ne güzel donatmış, süslemiş, bezemiş,Her şeyi bilen Mevlâmız kâinâtı, yeri göğü ne güzel donatmış, süslemiş, bezemiş, bizim istifademize sunmuş. O halde bizim O'na iyi kulluk etmemiz lazım! bizim istifademize sunmuş. O halde bizim O'na iyi kulluk etmemiz lazım!

 "Ey kâfirler! Siz hangi akla uyup da kâfir kalıyorsunuz?"Ey kâfirler! Siz hangi akla uyup da kâfir kalıyorsunuz? Bunca delilden, bunca olaydan, çevrenizdeki bunca insan tarafından yapılmamış varlıktan sonraBunca delilden, bunca olaydan, çevrenizdeki bunca insan tarafından yapılmamış varlıktan sonra bunu yapanı hiç merak etmiyor musunuz? bunu yapanı hiç merak etmiyor musunuz? Onu yaratan Allah'ın kulu olduğunuzu, yaratılmış bir varlık olduğunuzuOnu yaratan Allah'ın kulu olduğunuzu, yaratılmış bir varlık olduğunuzu anlayıp da yaratanınızı aramıyor musunuz?anlayıp da yaratanınızı aramıyor musunuz? O'na kulluk etmeyi düşünmüyor musunuz?" diye, ne kadar güzel âyet-i kerîmeler... O'na kulluk etmeyi düşünmüyor musunuz?" diye, ne kadar güzel âyet-i kerîmeler...

 Cenâb-ı Hak kendisine güzel kulluk etmeyi cümlemize nasip eylesin.Cenâb-ı Hak kendisine güzel kulluk etmeyi cümlemize nasip eylesin. Ömrümüzü rızasına uygun geçirip sevaplı, hayırlı işler işleyipÖmrümüzü rızasına uygun geçirip sevaplı, hayırlı işler işleyip huzuruna sevdiği razı olduğu kul olarak varmayı nasip eylesin. huzuruna sevdiği razı olduğu kul olarak varmayı nasip eylesin.

 Tabii insanlar neden iyi kul olmazlar, niye kâfir olurlar, niye zalim olurlar muhterem kardeşlerim? Tabii insanlar neden iyi kul olmazlar, niye kâfir olurlar, niye zalim olurlar muhterem kardeşlerim?

Şu basit dünya hayatının küçük menfaatleri dolayısıyla insanlar birbirleriniŞu basit dünya hayatının küçük menfaatleri dolayısıyla insanlar birbirlerini aç kurtlar gibi saldırıp yiyorlar. Sırplar Arnavutlar'a saldırıyor, Hindular Pakistanlılar'a saldırıyor.aç kurtlar gibi saldırıp yiyorlar. Sırplar Arnavutlar'a saldırıyor, Hindular Pakistanlılar'a saldırıyor. Ülke içlerindeki karışıklıklarda şunlar şunlara, bunlar bunlara saldırıyor. Ülke içlerindeki karışıklıklarda şunlar şunlara, bunlar bunlara saldırıyor. Endonezya'da halkın içinde şu grup bu grupla çatışma hâlinde... Afrika'da şöyle, şu ülkede böyle...Endonezya'da halkın içinde şu grup bu grupla çatışma hâlinde... Afrika'da şöyle, şu ülkede böyle... Irak'ta şimdi birtakım din alimleri öldürüldü diye Şiîler ayaklanmış,Irak'ta şimdi birtakım din alimleri öldürüldü diye Şiîler ayaklanmış, bazı şehirlerde idareyi elde etmişler, yönetime karşı gelmişler. bazı şehirlerde idareyi elde etmişler, yönetime karşı gelmişler. Yönetim orada gücünü kaybetmiş, bomba yağdırıyor.Yönetim orada gücünü kaybetmiş, bomba yağdırıyor. Zavallılar ne yapsınlar; bir taraftan Amerikalılar bombalar, İngilizler bombalar...Zavallılar ne yapsınlar; bir taraftan Amerikalılar bombalar, İngilizler bombalar... Onlar biter, bu sefer de hükümetten bombalar geliyor. Onlar biter, bu sefer de hükümetten bombalar geliyor.

Allahu Teâlâ hazretleri her şeyin hayırlısını nasip eylesin.Allahu Teâlâ hazretleri her şeyin hayırlısını nasip eylesin. Her türlü şerden, fitneden, fesattan cümlemizi korusun.Her türlü şerden, fitneden, fesattan cümlemizi korusun. Şu fâni dünya hayatının Allah tarafından verildiğini bilerek O'na güzel kulluk etmemizi nasip eylesin.Şu fâni dünya hayatının Allah tarafından verildiğini bilerek O'na güzel kulluk etmemizi nasip eylesin. Bir gün gelip hayatımızın biteceğini, öleceğimizi, sonra tekrar dirilip Bir gün gelip hayatımızın biteceğini, öleceğimizi, sonra tekrar dirilip Allah'ın huzurunda hesap vereceğimizi unutmayıp ona, o mahkeme-i kübrâya güzel hazırlanmayı,Allah'ın huzurunda hesap vereceğimizi unutmayıp ona, o mahkeme-i kübrâya güzel hazırlanmayı, sevaplı işler işlemeyi, hayatımızı hayırlı, verimli geçiripsevaplı işler işlemeyi, hayatımızı hayırlı, verimli geçirip huzuruna sevdiği razı olduğu kul olarak varmayı nasip eylesin.huzuruna sevdiği razı olduğu kul olarak varmayı nasip eylesin. Cennetiyle cemâliyle cümlemizi müşerref eylesin Cennetiyle cemâliyle cümlemizi müşerref eylesin

 es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtühû! es-Selâmu aleyküm ve rahmetullâhi ve berekâtühû!
Rahmet İklimi: Üç Aylar
Kısa ve Öz Sohbetler
Server Yayınları
Dinle Hata Bildir/Öneride Bulun Not Ekle
Konuşma Hakkında
Server Kürsü
Detaylı Arama
Namaz Vakitleri

22 Cemâziye'l-Âhir 1446

23 December 2024

İmsak
06:47
Güneş
08:20
Öğle
13:08
İkindi
15:26
Akşam
17:47
Yatsı
19:14
Kayıt Ol
Giriş Yap
Mehmed Zahid<br>KOTKU
Mehmed Zahid
KOTKU

Hakkında

Hadis Dersleri (MZK)

Cuma Sohbetleri (MZK)

Münebbihat Dersleri
Mahmud Es’ad<br>COŞAN
Mahmud Es’ad
COŞAN

Hakkında

MEC YÂD ve Belgeseller

Hadis Dersleri (MEC)

Cuma Sohbetleri (MEC)

Tefsir Dersleri

Tasavvuf Sohbetleri

Mübarek Gün ve Geceler

Gurbet Sohbetleri

Hac ve Umre

Aile Eğitim Kampı Konuşmaları

Anma Programları

Konferanslar

Sorular ve Cevaplar

Diğer Çeşitli Konuşmalar
Muharrem Nureddin<br>COŞAN
Muharrem Nureddin
COŞAN

Hakkında

Konuşmalar

Mübarek Gün ve Geceler

Önemli Mesajlar

Basın Bildirileri
Tüm Sohbetleri Listele
Kısa ve Öz Paylaşımlar
Tema 1
Tema 2
Açık Renk Modu
Koyu Renk Modu